Jak przygotować się do ciąży – to pytanie powraca do mnie jak bumerang. Postanowiłam w końcu rozprawić się z tym tematem, powiem Wam dziś wszystko co wiem!
Po co w ogóle przygotowywać się do ciąży?
Przecież nastolatki zachodzą w ciążę bez żadnego przygotowania i najczęściej wszystko jest dobrze. Każdy z nas zna też jakieś małżeństwo, które nie planowało dziecka, a ono jednak się pojawiło. Czy przygotowanie jest więc konieczne?
Mądre głowy medycyny milczą na ten temat, do tej pory nie wydano żadnych konkretnych zaleceń (poza tymi dotyczącymi kwasu foliowego). Większość ciąż przebiega prawidłowo nawet bez przygotowania, nie jest ono obowiązkowe. Jednak jeśli chcemy bardzo świadomie podejść do tematu, możemy zadbać przed ciążą o kilka rzeczy. Przygotowanie się da nam poczucie bezpieczeństwa, że zrobiliśmy wszystko, żeby ciąża przebiegała jak najlepiej.
Holistyczne podejście do prokreacji
Ciała kobiety i mężczyzny to nie tylko narządy rozrodcze, dlatego na przygotowanie do prokreacji trzeba spojrzeć nieco szerzej. W każdym organizmie nieustannie toczą się procesy, które wzajemnie na siebie oddziałują. Wysokie stężenie danego hormonu sprawia, że inny hormon jest wydzielany mniej intensywnie, a jeszcze inny ze zdwojoną siłą. Gdy w ciele toczy się infekcja zmienia się stan całego organizmu, a nie tylko jednego organu. Przykłady można mnożyć.
Spermatogeneza to proces wytwarzania plemników, który zachodzi w sposób ciągły, cały czas powstają miliony plemników. Cały cykl powstawania i dojrzewania jednego plemnika trwa aż 74 dni! Jeśli mężczyzna prowadzi niezdrowy tryb życia może dojść do zaburzenia tego procesu co będzie skutkowało niższą jakością nasienia.
U kobiety z kolei mamy do czynienia z cyklem miesiączkowym. Na pewno przynajmniej raz w życiu miałaś sytuację, kiedy cykl miesiączkowy wydłużył się albo skrócił z powodu silnego stresu, zmiany klimatu albo choroby. Skoro jesteśmy tak wrażliwe nawet na krótko działające czynniki, co się dzieje jeśli nasz organizm jest nieustannie narażany na negatywny wpływ np. niezdrowego jedzenia?
Wniosek z tego wywodu jest jeden: na prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego ma wpływ stan zdrowia całego organizmu. Teraz przejdźmy do konkretów.
Co kobieta może zrobić, żeby przygotować się do ciąży?
- Zadbać o kondycję fizyczną
Ciąża to nie choroba, jednak w czasie jej trwania organizm kobiety musi wykonać znacznie większą pracę niż poza ciążą, pisałam o tym tutaj. Regularny wysiłek fizyczny przed ciążą i w ciąży może ograniczyć występowanie dolegliwości ciążowych takich jak np. bóle pleców, które są bardzo męczące. Warto już przed poczęciem zadbać o to, żeby wzmocnić mięśnie, które będą nosiły dużo większy ciężar.
Wiele kobiet na co dzień nie stosuje nawet umiarkowanej aktywności fizycznej, a zachodząc w ciążę nagle uznają, że zostaną królowami fitness-u. Wprowadzanie intensywnych ćwiczeń w ciąży, podczas gdy wcześniej nie robiło się nic, nie jest zbyt dobrym pomysłem. Dlatego warto przemyśleć ten temat przed planowanym poczęciem.
- Zadbać o prawidłową dietę
O tym jak ważna jest prawidłowa dieta (nie tylko w ciąży) mogłabym napisać tomik poezji.
Jak już ustaliliśmy na prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego ma wpływ stan całego organizmu. Nieprawidłowa dieta może skutkować nieprawidłową masą ciała, znacznymi niedoborami witamin i mikroelementów, kumulacją szkodliwych substancji w organizmie itd.
Osoby starające się o dziecko powinny zadbać o zdrową, urozmaiconą dietę, która dostarczy organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Warto ograniczyć przetworzone produkty, cukier, gazowane napoje i inne tego typu wynalazki. Zmiana diety czasami diametralnie wpływa na poprawę płodności! Więcej o wspieraniu płodności dietą przeczytacie na tej stronie.
Starania o dziecko to jedno, ale pozostaje jeszcze kwestia odżywiania w ciąży. Tutaj znowu wiele kobiet zachodząc w ciążę stwierdza, że nagle zacznie się superzdrowo odżywiać. I bardzo dobrze, ale niestety wprowadzenie radykalnych zmian z dnia na dzień jest trudne, dlatego warto wyrabiać dobre nawyki wcześniej.
- Unormować masę ciała
Zarówno poważna otyłość jak i skrajna niedowaga mogą wpłynąć negatywnie na gospodarkę hormonalną, do tego stopnia, że czasami dochodzi do całkowitego zahamowania miesiączkowania. W takiej sytuacji oczywiście trudno o poczęcie. Osoby otyłe często chorują np. na cukrzycę albo PCOS, co pośrednio może wpłynąć na trudności z zajściem w ciążę.
W ciąży otyłość to większe ryzyko wystąpienia takich chorób jak cukrzyca czy nadciśnienie. Nadmierna masa ciała może też spowodować powikłania takie jak poronienie albo poród przedwczesny.
- Zrezygnować z używek
No tego to chyba naprawdę nie trzeba tłumaczyć. Palenie tytoniu, narkotyki, brak umiaru w piciu alkoholu – to jest ogólnie złe dla każdego, nie tylko przed i w czasie ciąży! Oczywiście w ciąży używki są szczególnie szkodliwe, bo trujemy nie tylko siebie, ale też własne dziecko.
Świadomość na temat picia alkoholu w ciąży jest dosyć duża, z tytoniem jest trochę gorzej. Nadal spotykam sporo ciężarnych, które palą w ciąży. O tym jakie tragiczne konsekwencje to może mieć napiszę innym razem. Teraz zwrócę tylko uwagę na fakt, że rzucenie palenia z dnia na dzień w momencie gdy dowiadujemy się o ciąży jest bardzo trudne. Dlatego jeśli planujesz ciążę zacznij od walki z nałogiem.
- Suplementować kwas foliowy
Tutaj mamy akurat bardzo konkretne wytyczne. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca rozpoczęcie suplementacji kwasu foliowego minimum 12 tygodni przed planowaną ciążą, przez okres ciąży i laktacji. Standardowa dawka to 0,4 mg, dawka może być zwiększona przez lekarza w szczególnych przypadkach. Odpowiednia suplementacja kwasu foliowego zmniejsza ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej u płodu. Więcej na ten temat przeczytacie w rekomendacjach. Poza suplementacją warto też pamiętać o diecie bogatej w foliany.
- Wykonać podstawowe badania
– Badanie ginekologiczne
-Badanie funkcji tarczycy
-Szczepienia ochronne
-Badania wirusologiczne
-Wizyta u stomatologa
O tym wszystkim szczegółowo pisała Mamaginekolog, myślę, że nie ma sensu tego powielać, odeślę Was po prostu do jej artykułu.
Co może zrobić mężczyzna?
Tak, tak, panowie też mają lekcję do odrobienia. To nie jest tak, że kobieta zachodzi w ciążę więc tylko ona musi się przygotować. Do tego tanga trzeba dwojga.
Mężczyzna, aby zadbać o wysoką jakość nasienia powinien:
- Zrezygnować z nikotyny i ograniczyć spożycie alkoholu
Badania wykazały, że im więcej alkoholu spożywa mężczyzna tym gorsze są parametry jego nasienia. Idealnie byłoby całkowicie zrezygnować z alkoholu w czasie starań o dziecko, ale domyślam się, że większość panów nie będzie chciała tego zrobić, dlatego warto przynajmniej ograniczyć spożycie (maksymalna zalecana dawka alkoholu to 25 g/dobę).
Palenie tytoniu tak samo jak alkohol obniża jakość nasienia. Plemników jest mniej, są uszkodzone, mniej ruchliwe i mniej żywotne. Rzucenie palenie jest jak najbardziej wskazane, zarówno w ramach starań o dziecko jak i dla własnego zdrowia.
- Wkładać luźną bieliznę, zadbać o to, aby nie przegrzewać jąder
Żeby proces spermatogenezy mógł zachodzić prawidłowo jądra muszą mieć zapewnioną odpowiednią temperaturę (odrobinę niższą niż reszta ciała). Nie bez przyczyny znajdują się w mosznie, jakby ,,poza ciałem”. Przegrzewanie jąder może prowadzić do zaburzeń w rozwoju plemników. Sprzyjają temu długie wizyty w saunie, częste gorące kąpiele, siedzący tryb życia czy noszenie obcisłej bielizny. Jak już mówiłam jeden plemnik powstaje 74 dni, dlatego warto ograniczyć wpływ tych negatywnych czynników już na kilka miesięcy przed planowanym poczęciem.
- Zadbać o zdrowe odżywianie
Tak samo jak u kobiet, u mężczyzn odpowiednia dieta jest kluczowa dla ogólnego zdrowia, a co za tym idzie poprawy jakości nasienia. Dieta mężczyzny powinna być urozmaicona i bogata w warzywa, owoce, orzechy, ryby, jaja, kasze itp. Szczegółowe zalecenia znajdziecie w tym artykule.
- Unormować masę ciała
Nadmierna masa ciała może prowadzić do zaburzeń hormonalnych, a to z kolei do zaburzeń w wytwarzaniu plemników. Aby unormować masę ciała wskazana jest umiarkowana aktywność fizyczna i oczywiście zdrowa dieta. Umiarkowany wysiłek fizyczny sam w sobie wpływa pozytywnie, bo dzięki niemu wzrasta poziom testosteronu, który odpowiada za produkcję plemników. Niestety, także zbyt intensywne treningi mogą doprowadzić do zaburzeń hormonalnych, pogarszając jakość nasienia, warto o tym pamiętać.
Na koniec zalecenie dotyczące obojga partnerów: przygotowując się do ciąży warto ograniczyć stres. Tak wiem, sama się śmieje pisząc to. Z tych wszystkich zaleceń, które napisałam to jest chyba najtrudniejsze! Niestety tak jak pisałam w artykule o niepłodności (zachęcam do przeczytania, bo jest bardzo dobry!), stres może wpłynąć na obniżenie płodności. Dlatego jeśli możecie cokolwiek zrobić, żeby ograniczyć ilość stresu albo lepiej sobie z nim radzić, zróbcie to!
Warto pamiętać o tym, że nawet jak odhaczycie wszystkie punkty i przygotujecie się w każdy możliwy sposób, to nie ma pewności, że dojdzie do ciąży, i że będzie przebiegała całkowicie prawidłowo. Dobre przygotowanie jedynie zwiększa szansę na pozytywny efekt starań i prawidłowy przebieg ciąży, ale nie daje gwarancji, że tak będzie. Do ,,Projektu Ciąża” warto podejść elastycznie i nie planować zbyt wiele.
To tyle! Tylko tyle i aż tyle, chciałoby się rzec. Dajcie znać czy ten artykuł był dla Was pomocny, bo napracowałam się pisząc go. Życzę owocnych starań! 😉
Suuuuper artykuł 😉