Po porodzie zazwyczaj uwaga wszystkich skupiona jest na noworodku, tym do kogo jest podobny albo ile kup dziennie zrobił. O połogu niewiele się mówi w kontekście kobiety, a warto pamiętać, że ona też potrzebuje w tym czasie troski i wsparcia. Dla wielu młodych mam i ich otoczenia to co jest związane z czasem po porodzie jest zaskoczeniem. Żeby tak nie było spisałam kilka podstawowych faktów dotyczących połogu.
Czym jest połóg?
To czas 4 -6 tygodni po porodzie, w czasie którego cofają się zmiany, które zaszły w organizmie kobiety w czasie ciąży.
Ból
W czasie połogu trzeba być przygotowanym na różne rodzaje bólu. O początkach laktacji i bólu z nimi związanym pisałam tutaj.
Ciężarna macica waży około 1000 g, w czasie połogu zmniejsza swoją masę do 50 g. Aby ten proces mógł zajść potrzebne są skurcze, które są bolesne, szczególnie w pierwszych dniach po porodzie, później ból słabnie. W czasie karmienia piersią skurcze są mocniejsze, ponieważ w mózgu wytwarza się oksytocyna odpowiedzialna za wypływ pokarmu oraz działająca naskurczowo na mięsień macicy (tak jak w trakcie porodu). Dlatego tak ważne jest częste przystawianie dziecka do piersi, bo to przyspiesza cały proces.
Krocze to często najbardziej obolałe miejsce. Nawet jeśli nie było nacięte, przy porodzie często zdarzają otarcia, które są szczególnie bolesne podczas oddawania moczu. Przy takich dolegliwościach pójście do toalety czy siadanie na łóżko staje się niemałym wyzwaniem. Z kolei pacjentki po cięciu cesarskim zmagają się z bólem rany pooperacyjnej, często określanym jako ,,ciągnięcie”, które utrudnia chociażby wyprostowanie się.
Do palety bólów połogowych można dorzucić jeszcze bóle kręgosłupa, spojenia łonowego lub ból głowy, który u niektórych kobiet jest konsekwencją znieczulenia.
Odchody połogowe
Niektórzy czas po porodzie nazywają ,,taką dużą miesiączką”. Dlaczego tak jest? Łożysko w czasie ciąży jest przyklejone do ściany macicy. Po urodzeniu dziecka odkleja się, a w jego miejscu powstaje rana. Z tej rany wydobywa się krew, która z czasem zmienia się w coraz jaśnieszą, śluzową wydzielinę, aż do całkowitego zaniku. Ten proces oczyszczania macicy może trwać do końca połogu. Warto zwrócić uwagę na nieprzyjemny zapach odchodów połogowych, który może świadczyć o zakażeniu, trzeba się wtedy jak najszybciej zgłosić do lekarza.
Wydalanie wody
W ostatnim trymestrze ciąży kobieta gromadzi w organizmie duże ilości wody, które po porodzie muszą być wydalone. W pierwszych dobach położnice oddają nawet 3 – 4 litry moczu dziennie, co w połączeniu z bólem przy oddawaniu moczu daje nieciekawą sytuację. Do tego dochodzi zwiększona potliwość i obrzęki nóg.
Obniżenie nastroju
W trakcie ciąży organizm kobiety produkuje duże ilości hormonów służących podtrzymaniu ciąży. Po porodzie poziom hormonów znacznie spada, co powoduje tzw. ,,baby blues” czyli wahania nastroju, smutek i płaczliwość, dodatkowo potęgowane przez konieczność odnalezienia się w nowej roli i ogólne zagubienie. Warto pamiętać, że to naturalny stan, który występuje kilka dni po porodzie i szybko mija, zazwyczaj nie zaburza normalnego funkcjonowania. Czymś zupełnie innym jest depresja poporodowa, która pojawia się później, zły nastrój i smutek uniemożliwia normalne funkcjonowanie, nie ma wahań nastroju z przebłyskami radości i kobieta przestaje pozytywnie postrzegać macierzyństwo. W takiej sytuacji konieczne jest jak najszybsze spotkanie ze specjalistą, takiego stanu nie wolno ignorować.
Obniżenie libido
Kobiety w okresie połogu zazwyczaj nie mają ochoty na seks, w związku z obniżeniem poziomu hormonów. Natura wie co robi, ponieważ współżycie w połogu i tak jest zabronione ze względu na ryzyko zakażenia. ,,Zakaz” trwa do czasu kontrolnej wizyty u ginekologa, po 4 – 6 tygodniach od porodu. Warto jeszcze przed porodem wyjaśnić mężowi jak się sprawy mają, żeby nie był rozczarowany.
Brzuch
Niestety brzuch w magiczny sposób nie znika w czasie porodu, chociaż by się chciało. Przyznam szczerze, że raz wzięłam położnice za ciężarną, bo kilka dni po porodzie wyglądała nadal tak jakby była w zaawansowanej ciąży. Zazwyczaj nie jest tak źle, jednak macica jeszcze swoje waży, a skóra na brzuchu jest hmm… jak u starszej pani. Na szczęście w ciągu kilku tygodni lub miesięcy wszystko wraca do normy, a przy karmieniu piersią i odpowiednich ćwiczeniach szybko można zrzucić też nadprogramowe kilogramy.
Mam nadzieję, że przekonałam Was, że kobieta po porodzie potrzebuje wsparcia, żeby dojść do siebie po ciąży i porodzie, a nie pielgrzymek gości oglądających malucha, jak to zwykle bywa. Połóg to też czas uczenia się macierzyństwa, który wiele osób wspomina później jako piękny okres, mimo tych wszystkich niedogodności.
