W cyklu Podstawy NPR dowiedzieliśmy się już wielu przydatnych informacji:
- jak mierzyć temperaturę
- jak obserwować śluz
- jak wypełniać kartę obserwacji
- jak wyznaczać fazę niepłodności poowulacyjnej
Dziś zajmiemy się dosyć skomplikowanym tematem, a mianowicie wyznaczaniem fazy niepłodności przed owulacją. Uważam, że czytając ten artykuł nie będziecie w stanie nauczyć się prawidłowego korzystania z tych metod, aby to zrobić trzeba umówić się na spotkanie z instruktorem, który Wam wszystko jeszcze raz wytłumaczy, i z którym wykonacie ćwiczenia. Ćwiczenia na przykładach to jedyny sposób, żeby dojść do swobodnego korzystania z podanych niżej reguł. Po co więc pisze ten artykuł? Żeby pokazać Wam mniej więcej na czym to polega i żeby osoby, które stosują NPR mogły przypomnieć sobie reguły w przypadku wątpliwości.
Fazy niepłodności a długość cyklu
Owulacja kończy pierwszą fazę cyklu, zwaną fazą dojrzewania komórki jajowej. Długość tej fazy nie jest stała, w długich cyklach wydłuża się, a w krótkich skraca. Im później występuje owulacja tym dłuższy jest cykl. Długość drugiej fazy cyklu (fazy ciałka żółtego) jest stała i wynosi średnio 10-14 dni. W krótkich cyklach prawdopodobnie nie wystąpi faza niepłodności przedowulacyjnej.
Czy można mieć pewność?
Okres niepłodności po owulacji, który wyznaczaliśmy poprzednim razem jest okresem niepłodności bezwzględnej, a więc praktycznie nie ma szans na zajście w ciąże w tym czasie, o ile prawidłowo prowadzi się obserwacje. Natomiast okres niepłodności przed owulacją jest czasem niepłodności względnej, istnieją minimalne na zajście w ciążę rzędu 0,1-0,2%. Zaleca się, żeby pary, u których istnieją bardzo poważne przeciwwskazania zdrowotne do zajścia w ciążę zrezygnowały ze współżycia w tym czasie.
Istnieje kilka metod wyznaczania fazy niepłodności przed owulacją, omówię je w oddzielnych akapitach, a na koniec zastanowimy się jak z nich korzystać. Pomijam zupełnie możliwość badania szyjki macicy bo to temat na kilka oddzielnych artykułów.
Metoda dla kobiety początkującej
Kobieta początkująca to taka, która obserwowała mniej niż 12 cykli. Kobieta ta może przyjąć 6 dni niepłodności na początku cyklu licząc od pierwszego dnia cyklu (czyli pierwszego dnia miesiączki). Nazywa się to regułą 6 pierwszych dni. Warunek jest taki, że co najmniej przez ostatni rok nie miała cyklu krótszego niż 26 dni.
Jeśli pojawiały się u niej krótsze cykle stosuje regułę obliczeniową:
- od najkrótszego cyklu odejmuje 20 dni, otrzymana różnica to dni niepłodności na początku cyklu.
np. 25-20=5 dni
24-20=4 dni
23-20= 3 dni
Jeżeli najkrótszy cykl jest równy lub krótszy niż 22 dni nie ma dni niepłodności na początku cyklu.
Kobieta początkująca nie powinna przekraczać liczby 6 dni na początku cyklu.
Metody dla kobiet doświadczonych, które obserwowały przynajmniej 12 cykli
Zmodyfikowana reguła Döringa
Wyszukujemy najwcześniejszą pierwszą wyższą temperaturę po szczycie objawu śluzu spośród wszystkich obserwowanych cykli. Tę wartość powinniśmy mieć zawsze zapisaną na karcie obserwacji poprzedniego cyklu.
Zaznaczamy ten dzień na dole karty obserwacji kółkiem z kropką i odpisujemy 7 lub 6 dni.
- Jeżeli najwcześniejsza pierwsza wyższa temperatura wystąpiła w 14 dniu cyklu lub później odpisujemy 7 dni.
- Jeżeli najwcześniejsza pierwsza wyższa temperatura wystąpiła w 13 dniu cyklu lub wcześniej odpisujemy 6 dni.
Daje nam to liczbę dni niepłodności na początku cyklu. Szanse na zajście w ciążę przy stosowaniu tej reguły to mniej niż <0,2%.
Reguła obliczeniowa
Kobieta doświadczona może korzystać z reguły obliczeniowej jednak reguła Döringa jest ważniejsza (ponieważ jest dokładniejsza, a przez to bardziej skuteczna).
Reguła 6 pierwszych dni
Kobieta doświadczona może korzystać również z reguły pierwszych 6 dni (<0,2% szans na zajście w ciążę). Gdyby jednak reguła Döringa dawała mniej niż 6 dni należy zastosować regułę Döringa. Gdyby reguła Döringa dawała więcej niż 6 dni to szanse na zajście w ciążę w ciągu pierwszych 6 dni zmniejszają się do <0,1%.
Reguła wnikliwej obserwacji
Objaw określany jako wnikliwa obserwacja (w) to charakterystyczne odczucie w pochwie na początku cyklu tuż przed pojawieniem się śluzu: ,,spływają kroplce”, ,,bulgoce”, ,,ciepło”, ,,mam pochwę” (wiem, że zabawne określenia, ale autorzy podręczników pracowali z kobietami, które tak właśnie o tym mówiły).
Jeśli kobieta ma doświadczenie w obserwacji w, to może przyjąć, że okres niepłodności trwa do ostatniego dnia przed tym odczuciem. Należy jednak wziąć pod uwagę, że szanse na zajście w ciąże przy stosowaniu tej reguły zwiększają się do 0,9%.
Uwaga odnosząca się do wszystkich reguł
Gdyby jakikolwiek objaw płodności (śluz, objaw w, wilgotność) pojawił się wcześniej, wtedy ten objaw należy przyjąć jako początek okresu płodności.
Zastosowanie
Czytając ten wpis prawdopodobnie zastanawiacie się jak zastosować te wszystkie reguły. Zrobimy to na przykładzie.
W tym przykładzie reguła Döringa daje nam 6 dni. Reguła obliczeniowa (24-20=4) daje 4 dni, ale możemy to pominąć, bo reguła Döringa jest od niej ważniejsza. Reguła pierwszych 6 dni to oczywiście 6 dni. Reguła wnikliwej obserwacji daje nam 7 dni.
Współżyjąc w ciągu pierwszych 6 dni mamy <0,2% szans na zajście w ciążę, współżyjąc 7 dnia cyklu wartość ta się zwiększa do 0,9%. 8 dnia cyklu rozpoczynają się dni płodne.
To do której z zasad się zastosujemy zależy od indywidualnej sytuacji i otwartości na ewentualne poczęcie. Nie musimy stosować wszystkich reguł, a jedynie wybrać tą która nam najbardziej odpowiada. Niektóre kobiety np. nie mają objawu w, inne mają tak krótkie cykle, że nie mogą zastosować reguły obliczeniowej, więc sprawa, jeszcze raz to podkreślę, jest bardzo indywidualna.
Wiem, że to wszystko wydaje się niesamowicie skomplikowane. Dlatego tak jak mówiłam, żeby dobrze nauczyć się stosowania NPR trzeba poświęcić kilka godzin na wykonywanie ćwiczeń pod okiem instruktora. Mam jednak nadzieję, że ten artykuł będzie pomocny i początkujących wprowadzi nieco w temat, a doświadczonym rozwieje ewentualne wątpliwości. 🙂
Przygotowując artykuł korzystałam z książki E. Wójcik ,,Naturalne Planowanie Rodziny. Objawowo – termiczna metoda rozpoznawania płodności wg prof. dr med. J. Rötzera”.
Czy żeby zastosować metodę Doringa po porodzie i okresie laktacji trzeba obserwować 12 cykli po porodzie? Czy można brać pod uwagę cykle sprzed ciąży?